مروری بر نخستین قسمت برنامه «نقد سینما» | بررسی «استاد» سید عماد حسینی و «شماره ۱۰» حمید زرگرنژاد

به گزارش شهرآرانیوز؛ اولین قسمت برنامه «نقد سینما» به تهیه‌کنندگی یوسف بچاری که با مشارکت سازمان سینمایی سوره تولید شده است، شب گذشته ۱۲ بهمن ماه روی آنتن شبکه چهار سیما رفت و میزبان بهروز افخمی و عماد حسینی تهیه‌کننده و کارگردان فیلم سینمایی «استاد» و ابراهیم اصغری تهیه‌کننده فیلم سینمایی «شماره ۱۰» بود.  

امیررضا مافی که اجرای این برنامه را برعهده دارد، در ابتدا بیان کرد: حتما نقد‌ها و اتفاقات قابل بحث وجود دارد. اما کسانی که تلاش کردند سینما بمیرد، حتما دست به تلاش مذبوحانه‌ای می‎‌زنند چراکه سینما استوار باقی می‌ماند.  

پس از آن بهروز افخمی تهیه‌کننده «استاد» درباره پیوستن به این پروژه بیان کرد: قبل از پیوستن من به فیلم، کار کلید خورده و تمرین‌ها هم انجام شده بود. مجید رجبی‌معمار که قرار بود تهیه‌کننده باشد، مشکلی برایش به وجود آمد و پیشنهاد تهیه‌کنندگی به من داده شد. واقعیت این است که امید نداشتم این فیلم به اصطلاح خوب از آب دربیاید، اما در حال حاضر از اینکه توانستم کمک کنم، عماد حسینی فیلم اولش را بسازد، بسیار خوشحالم.

وی با اشاره به اینکه موضوع «استاد» درباره جنبش «me too» است، مطرح کرد: ابتدا تصورم این بود که نمی‌توان فیلم جذابی درباره این موضوع ساخت، چون از زمانی که جمعیت زیادی از زنان گفتند بله «من هم»، مساله مبتذل و از حد معقول خارج شد. به گونه‌ای که باید یکی یکی پرونده قضایی تشکیل داد.  

تهیه‌کننده «استاد» تاکید کرد: این قضیه در ایران با آمریکا فرق می‌کند. هرچند که در همان آمریکا هم موضوع به ابتذال کشیده شد و کار به جایی رسید که هر کسی برای جلب توجه می‌گفت که بله «من هم». مساله به قدری وسعت پیدا کرد که باعث شد آدم تصور کند که بخشی از آن‌ها برای جلب توجه چنین کاری می‌کنند و ارزش معترضان اولیه را هم از بین بردند.

افخمی در پاسخ به این پرسش که آیا استاد در نقد روشنفکری است؟ گفت: من تصور می‌کنم اول باید یک داستان خوب پیدا کرد و بعد یک فیلم گرم ساخت. فیلم برای پیام دادن نیست. اما اگر کسانی فکر می‌کنند که در فیلم یک مضمون جهت‌دار به لحاظ سیاسی‌ست، برای ما جالب است که بشنویم و ببینیم با آنچه خود ما احساس می‌کردیم در داستان هست، منطبق است یا نه.

در ادامه سیدعماد حسینی کارگردان فیلم «استاد» درباره انتخاب حسن معجونی مطرح کرد: ما از زمانی که شروع به نگارش فیلمنامه کردیم، به حسن معجونی فکر می‌کردیم. گزینه‌های دیگری هم مطرح بود، اما ایشان برای نسل ما در تئاتر یک اسطوره حساب می‌شود و فکر می‌کردیم چهره ایشان که احساس خوب در آدم‌ها برمی‌انگیزد، بسیار مناسب این نقش است.

وی با بیان اینکه هنگام ساخت فیلم تصورش این بود که از یک‌سری ابزار‌های سینما محروم است، تصریح کرد: صرف نظر از آن محدودیت‌های تصویری که در یک موضوعی مانند تعرض داریم؛ به هر حال ما به دنبال ساخت اثر در یک لوکیشن با کاراکتر کم بودیم پس از بعضی از قابلیت‌هایی که در سینما می‌تواند باعث جذابیت شود، محروم شدیم، اما خدا را شکر می‌کنم که در بازخورد‌های اولیه متوجه شدیم قصه کشش دارد.  

در بخش دیگری برنامه میز نقد فیلم «استاد» با حضور علی‌اکبر عبدالعلی‌زاده برگزار شد. وی درباره این اثر مطرح کرد: «استاد» تماشاگران سالن رسانه را راضی نکرد. در حقیقت از هر ناحیه‌ای که می‌توانست نقطه قوت داشته باشد، دچار ضعف بود. ما مخاطبان حرفه‌ای داریم که از فیلمی که نام بهروز افخمی و محمدحسین مهدویان را یدک می‌کشد، توقع دارند، اما «استاد» برای سیدعماد حسینی با توجه به فیلم‌های کوتاهی که از او دیده‌ایم، قدم اول قابل توجهی نیست و برایش آورده جدی‌ای ندارد.

در بخش دیگر برنامه آرش فهیم و رضا منتظری از منتقدان سینما درباره اخبار و حواشی جشنواره فجر ۴۱ گفتگو کردند.  

رضا منتظری با اشاره به اینکه جشنواره چهل‌ویکم فیلم فجر نه در کلام و واژه بلکه در عمل باید بین المللی باشد، عنوان کرد: سوال من این است که چرا در پردیس سینمایی ملت به عنوان خانه رسانه، نباید فیلم‌های خارجی نمایش داده شود و چرا ما نباید به فیلم‌های خارجی دسترسی داشته باشیم؟

ابراهیم اصغری تهیه‌کننده فیلم «شماره ۱۰» دیگر مهمان «نقد سینما» بود که درباره فیلمش مطرح کرد: فیلم ما ترکیبی از خاطرات مستند و واقعی چند اسیر دفاع مقدس است که قصه‌ای دراماتیک دارد. من فکر می‌کنم سینمای ایران نیاز به قهرمان دارد، اما ما سعی کردیم از قهرمان عدول و شخصیت را در نهایت به یک پهلوان تبدیل کنیم.  

وی یادآور شد: من معتقدم به تصویر کشیدن قصه‌های واقعی خود به خود برای نسل جوان جذاب است؛ به ویژه داستان شخصیت‌هایی که تلاش‌های بیشتری نسبت به هم‌نوعان خودشان کرده‌اند. شاید یکی از مشکلات فرهنگی جامعه امروز ما این باشد که ما تاریخ و اساسا شخصیت‌های موجود در آن را کمتر برای مخاطب تبیین کرده‌ایم که به نظرم اگر این‌ها به خوبی تبیین شده بود، شاهد نگاه متفاوت جامعه به حوزه فرهنگ و سیاست بودیم.  

در ادامه مینو خانی منتقد سینما درباره فیلم «شماره ۱۰» بیان کرد: فارغ از اینکه فرم کار دلنشین و هیجان‌انگیز بود و مخاطب را به سکانس بعدی و دانستن سرانجام می‌کشاند، به یکی از محور‌های تقریبا مغفول دفاع مقدس پرداخته بود. همچنین یک راس دیگری که باید به آن‌ها پرداخته تا پازل شناخت ما از دفاع مقدس تکمیل شود، اسرای ایرانی در عراق و اسرای عراقی در ایران هستند. در حقیقت اسرای هر دو کشور می‌توانند گوشه‌ای از اتفاقاتی را که بر مردمان در این روزگار رفته است، روایت کنند.

بخش پایانی برنامه به گفتگوی امیررضا مافی با اکبر نبوی پژوهشگر سینما درباره تبارشناسی در سینمای ایران اختصاص داشت.

اکبر نبوی با بیان اینکه سینما سه دوره را پشت سر گذاشته است، بیان کرد: در دوره آغاز سینما قرار است متناسب با شرایط جامعه‌ای که در آن یک اتفاق، واقعه و یا انقلاب مذهبی-اسلامی به رهبری یک مرجع دینی وجود دارد، بازتعریف شود؛ سینمایی که توده جامعه نسبت به آن یک گارد بسته بسیار شدید داشت و اگر این بازتعریف اتفاق نمی‌افتاد ممکن بود، حیات سینما در جامعه دچار خدشه بشود.  

وی در پایان خاطرنشان کرد: دوره دوم، دوره تکرار است و من اسم دوره سوم که تقریبا از سال ۱۳۸۵ تا به الان محسوب می‌شود، سرگردان در میان سلایق مدیران گذاشتم. ناگفته نماند که در تمام این سه دوره سلایق سر جای خودش بوده است، اما یک زمانی این سلیقه به طریقی اعمال می‌شده که شاید هم زخم‌زننده نبوده است.  

منبع: ایلنا